Jigjiga( cakaaranews )Arbaco 16ka March 2016. Sida lawada ogsoonyahay taliskii dawladii shuuciga ahayd ee soomaaliya iyo tii dhergiga ee itoobiya waxay sabab u ahaayeen inay colaad dhex-dhigaan qoomiyadaha walaalaha ah ee dagan soomaaliya iyo itoobiya taas oo ay ka danbaysay fikirkii madhalayska ahaa ee soomaali wayn. Waxayna abuureen colaad loo yaqaano soomaali-xabashi.

Hadaba isbadalkii ka dhacay dalka itoobiya 1991dii ayaa waxaa ka dhashay dawlad dimuqraadi ah oo ay hogaaminayso EPRDF iyadoo mudo yar kadib ay burburtay dawladii shuuciga ahayd ee soomaaliya. Shacabwaynihii soomaaliyana waxay u kala qaxeen meelo badan oo caalamka kamid ah sida wadamada suudaan, masar, itoobiya, Kiinya, wadamada carabta, iyo waliba wadamada reer galbeedka.

Hadaba su’aashu waxay tahay dadkii soomaalida ahaa ee qaxay yey taakulayn kaheleen? Waxaa xaqiiqa ah in dawladaha reer-galbeedka sida yurub iyo maraynkanka ay caawiyeen dadkii u qaxay ee soomaalida ahaa iyaga oo aan u eegaynin jinsi, diin iyo midab toona oo ay dajiyeen guryana siiyeen islamarkaana  ay u aqoonsadeen muwaadiniin iyaga la siman oo ay siiyeen passportigii dhalashada bini’aadanimo darteed balse aysan kahelin habayaraatee wax taakulayn ah wadamadii kubahoobay Midawga Jaamacada Carabta oo ay soomaaliya xubin ka ahayd, iskadaa in dhalasho lasiiyee soomaalidii u qaxday carabaha waa lasoo tarxiilaa qaarna ilaa hada xabsiyada ayay ku jiraan waxna looma qabanin kuwa hada joogana wakiil ayay ku joogaan ama gabadh. Wax asxaan ah oo islaanimo ah oo ay u sameeyeena ilaa hada majirto. Inta hada joogtana goormaa lagu qaban iyo dhuumasho ayay ku joogaan. Waxaa dhacda in 40 sano dadkii kunoolaa lasoo tarxiilo marka uu aabahood dhinto oo la dhaho wakiil malihid meesha reer galbeedku ay halsano gudahood ku siiyaan dadkii u qaxay dhalashada. Dadkaasina ay xor u yihiin dhaqankooda oo ay waliba diintooda kufaafin karaan.

Markaan eegno dhanka Africa, waxaa ugu wanaagsanaa dalka itoobiya dhanka soo dhawaynta qaxootiga kasoo qaxay soomaaliya. Soomaalidii ku soo qaxday itoobiya lama sheegi karo wax cabasho qaba ama dhib gaadhay. Waxayna itoobiya u noqotay wadankoodii labaad haday qaxooti ku yihiin iyo haday ehelkooda lajoogaan labadaba. Waxayna noqdeen qaxootigii caalamka ugu sharafta badnaa ee loogu ixtiraamka badan yahay. Ilaa hadana taariikhda laguma hayo gabadh qaxooti ah oo lagu kufsaday itoobiya ama cabasho marka laga tago iskudhac yar oo dhexdooda ah.

Dhanka kale ciidamada Amisom-Ethiopia waxay noqdeen ciidamada ugu sharafta badan lagumana sheegin ilaa hada dhac, kufsi iyo boob midnaba. Dagaalka ay galeena wuxuu ahaa mid ay bartilmaamsadeen ururka argagixisada ah ee Alqushaash oo hadii ay masaajid dhexdii kaga soo ridaan aan wax jawaab ah lasiinaynin xurmo ay xurmaynayaan diinta islaamka darted. laakiin qaar kamid ah ciidamada kale ee afrikaanka ah hadii bastoolad lagaga soo rido masaaji waxay ugu jawaabayeen ‘Suu’.

Hadaba ciidamada qaranka itoobiya waxay naftooda, dhiigooda iyo maalkoodaba u hureen inay soomaaliya ka xoreeyaan aragagixisada al-qushaash ilaa iyo hadana way u hurayaan. Shacabka  soomaaliyana waxay u bixiyeen ciidamada itoobiya hiil-Alle.

Hadaan u soo noqono nuxurka iyo ujeedada hadalka, ciidamada maraykanka ayaa 9kii bisha March ee sanadkan waxay duqayn iyo dagaal cilmiyaysan oo aan horay loo arag ku qaadeen ubucda ururka alqushaash gaar ahaan xero tababar oo kutaala degmada dheeriyaw.

 Sidoo kale waxay degmada aw-dheegle 8dii march ciidanka marykanku ka fuliyeen qorshe aan inaba caadi ahayn oo dhabarka kajabiyay ururada argagixisada ah sida al-qushaash iyo ISIS oo is-bahaystay. Halkaas oo shacabkii goob-jooga ahaa ay sheegayaan in ciidamada maraykanku ay ku guulaysteen mission impossible iyadoo shacabka dagan dheeriyaw iyo aw-dheegle ay khaati bilaah ka taagnaayeen dhibaatada ay alqushaash ku haysay. Tusaale ahaan waxay dileen 4 nin oo 90 jiro ah iyagoo ku eedaynaya kufsi gabdho 15 jir ah balse xaqiiqadu ahayd inay odayaashu dhaheen war dadka dhibaatada ka daaya.

 Si kastaba ha ahaatee, waxay mas’uuliyiinta al-qushaash kufsadeen gabdho yaryar oo u xidhnaa islamarkaana ay dil ku xukumeen kadib markay diideen inay guursadaan oo ay dhaheen murtidiin baad tihiin.

Hadaba shacab waynaha soomaaliya ayaa dhibaatadaa lasoo daristay darted ilaahay baryay oo hal mar wada yidhi ‘‘ilaahaw naga soo gaadh oo naga qabo’’. Ilaahayna durba wuu kajawaabay codsiga shacabkii dhibaataysnaa. Wuxuuna u soo diray ciidanka maraykanka oo dagaal cilmiyaysan kaga takhalusay aragagixisadii alqushaash halkaas oo gabdhihii xukunaa ay ku badbaadeen oo xiliigii ay argagixisadu kuwaday inay dilaan gabdhaha ay ciidamada maraykanku ka badbaadiyeen, argagixisadiina hallkaa lagu baabi’iyey.

Ugudanbayna waxay arintani hiil, taageero, taakulayn iyo badhi-gantaal u tahay shacabka soomaaliya, shacabka Geeska-Africa, iyo gaar ahaan deegaanka soomaalida itoobiya. Waxayna si gaar ah hiil ugu tahay ciidamada difaaca qaranka itoobiya oo lagu tilmaamo inay yihiin geesiyiinta caalamka kuwaasoo markasta ku mashquulsan ladagaalanka iyo cidhibtirka argagixisada.

                  U gaar ah Xarunta Dhexe ee XDSHSI

Fiiq(cakaaranews) Arbaco 16ka March 2016, Tababar ujeedadiisu tahay Dabargoynta  Caadooyinka xun xun oo looqabtay Hooyooyinka Degmada Fiiq islamarkaana ay cashaarda bixinayaan khabiiro u xeel dheer ayaa si habsami leh uga bilawday isla Dagmadaas .

Tababarkan oo uu soo agaasimay Xafiska Arimaha Haweenka Caruurta  Degmada Fiiq ayaa waxaa lagu baranayaa casharo ku saabsan ladagaalanka iyo waliba sidii loo dabargoyn lahaa caadoyinka xun xun sida gudniinka fircawniga ah iyo wiixiilahalmaala.

Hadaba furintaankii tababarkan ayaa waxaa ugu horayn ka hadalay Gudoomiyaha Degmada Fiiq mudane Cabdiqaadir Maxamed Xasan oo sheegay in dabargoynta caadooyinka xunxun ay lagamamaarmaantahay islamarkaana larabo in Hooyooyinku dhankooda kala dagaalamaan maadaama oo saamaynta ugu wayn uu kuleeyahay dumarka  islamarkaana ay qaybta ugu balaadhan ee ladagaalanka caadooyinka xunxun ay ka qaadan karaan hadii ay tahay  gabdhaha lagudayo iyo hadii tahay kuwa gudaya gabdhaha labadaba. Sidookale waxaa kahdlay tababarkan kusimaha Xafiiska Arrimaha haweenka iyo Caruurta Degmada Fiiq Marwo Boosteeye Ismaaciil oo sheegtay in tababarkan ay kasoo qaybgaleen qaarkamida  hooyooyinka islamarkaana ujeedadiisu tahay ladagaalan caadooyinka xunxun. Sidookalan iyadoo kula dardaarantay inay sii adkeeyaan ladagaalanka dhaqamada xun xun islamarkaana ay sifiican uga faaiidaystaan casharada.

Ugudanabayna waxaa dhankooda kahadlay kasooqaybgalaaashii tabaabrkan oo ay kamid ahaayeen hoyooyinkii iyo dhalinyaradii qaadanayay oo sheegay in ay aad ugufarxsanyihiin tababarkan ay qaadanayaan islamarkaana ay casharo muhiima kabaranayan iyagoo balan qaaday in ay dhankooda si firfircawn uga faaiidaysn doonaan iyo waliba inay gaadhsiinayaan bulshadii ay ka kala yimaadeen.

Diridhaba ( Cakaaranews ) Arbaco, 16ka march 2016. Waxaa maanta magaalada diridhaba lagu soo gabagabeeyay shir mudo 3 maalmood ah socdey oo lagaga wada hadlayay nabadgelyo kuwada-noolaanshaha diimaha, kahortaga iyo ladagaalanka argagixisada iyo xag-jirnimada oo lidi ku ah hanaanada horumarka, nabadgalyada iyo maamulka suuban ee shacabweynaha dalku kunaaloonayaan.

Shirkan oo ahaa shir heer qaran ah oo ay hogaaminayeen wasiiru dawlaha wasaarada arimaha federalka iyo horumarinta xoolo-dhaqatada ee JDFI mudane Awol Wogris, directorka guud ee wasaarada mudane xaaji Cali iyo kuxigeenka xafiiska nabadgelyada, maamulka iyo cadaalada DDSI mudane Shugri Badal ayaa waxaa ka soo qaybgalay dhamaan mas’uuliyiinta dhinacyada nabadgalyada, maamulada, xisbiyada iyo mas’uuliyiinta arimaha diimaha ee dawlad deegaanada soomaalida, canfarta, hararida, gobolada oromiya ee dhanka bari iyo ismaamulka diridhaba.

Hadaba shirkan ayaa kadib soo jeedintii warbixinada iyo talo bixintoodi aragti mideysan oo kadhan ah cadowga gabaad ka dhiganaya diimaha iyo in si wadajir ah loola dagaalamo laysla qaatey

Sidoo kale waxaa aragti wadajir ah lays kula qaatey in la sii xoojiyo nabadgalyo kuwadanoolaanshaha diimaha kaladuwan ee shucuubaha dalka iyo in la sii taabo galiyo horumarkan laxaadka leh ee guud ahaan dalka kahanaqaaday.

Dhanka kale kasoo qaybgalayaashii shirkan ayaa si wadajir ah u balan qaaday in maalin iyo habeen ay u soo jeedayaaan la dagaalanka argagixisada iyo xagjirnimada iyagoo wacyigalin balaadhana u samayn doona qaybaha hadhay bulshada.

Jigjiga( cakaaranews ) Arbaco 16ka March 2016, Kulan lagaga wada hadlayay waxqabadkii mashruuca wash-Program islamarkaana ay kasoo qaybgaleen masuuliyiinta Xafiisyada  ay bahwadaagta yihiin Xafiiska Biyaha Macdanta iyo Tamarta DDSI iyo waliba xubno kasocday Deeq-bixiyayaasha oo ah Bangiga aduunka laantiisa Adhisababa ayaa ka dhacay isla xafiiska Byaha.

Kulankan ayaa waxaa kasoo qaybgalay masuuliyiinta Xafiiska Waxbarashada, Xafiiska Caafimaadka, Xafiiska Maaliyada iyo Horumarinta Dhaqalaha DDSI iyo Deeq bixiyayasha bangiga aduunka iyada oo lagaga wadahadlayo bilihii ugu danbeeyay ee waxqabadka mashruuca Wash-Program.

Hadaba Kulankan ayaa waxaa ugu hoarayn kahadlay wasiiirka Xafiiska Biyaha Macdanta iyo Tamarta DDSI marwo Fartuun Cabdi Mahdi oo sheegtay in kulankan uu yahay mid uu soo qabanqaabiayay xafiiska biyaha Macdanta iyo Tamarta DDSI islamarkaana ay isagu wada yimaadeen xafiisyada fuliya iyo deeqbixiyayaasha bangiga aduunka iyadoo lagagawada arrinsanayo waxqabadkii masruuca sadexdii bilood ee ugu danbaysay, islamarkaana lagu eegayo waxqabadka mashruca dhankiisii fiicnaa iyo dhankiisi liitay labadaba. Ugudanabayna jahooyin horumarineed la islaqaadanayo laguna saxayo hadii dhaliilo jiraan.

Sidookale waxaa kulankan kahadlay madaxwayne kuxigeenka ahna wasiirka waxabarashada DDSI mudane Mawliid Haayir Xasan oo sheegay in kulankani uu yahay mid caadi ah islamarkaana lagu eegayo adeegyada lagu fuliyo mashruucan Wash-Progam  ee ay ugu horeeyaan adeega helida Biyo Nadiif ah, Faayo-dhawrka IWM sidookale waxa uu madaxwayne kuxigeenku tilmaamay in ka xafiiska waxbarasho ahaan ay ka soo galayaan helida biyihi iyo faayo dhawrkii goobaha waxabarashada sida iskuulada.

Dhagaxbuur ( Cakaaranews ) Arbaco, 16ka march 2016. mayorka magaalada dhagaxbuur mudane muxumed xasan suufi oo uu weheliyo gudoomiyaha gobolka jarar mudane Cabdi Cali Mataan ayaa maanta makiinadaha badarka shiida u qaybiyey 2 iskaashato oo kala ah: iskaashatada halgan iyo iskaashatada wadani oo ah agoontii ay waalidiintood ubbodu laysay iyadoo iskaashata walba la amaahiyey lacag dhan 30kun oo bir si ay ugu bilaabaan shaqada. Waxayna iskaashata walba kakooban tahay 5 xubnood.

Sidoo kale, maamulka magaalada dhagaxbuur ayaa 7 harqaan u qaybin doona dadka danyarta ah si shaqo abuur loogu sameeyo iyadoo la isugu xidhayo iskaashatooyin.

Dhanka kale, gudoomiyaha gobolka jarar mudane Cabdi Cali Mataan ayaa shabakada Cakaara usheegay inay yaalaan 18 makiinadaha raashinka shiida ah iyo 90 harqaan oo maalmaha fooda inagu soo haya loo qaybin doono dadka danyarta ah ee kunool degmooyinka gobolka.

Arintan ayaana waxay qayb katahay qorshayaasha ay xukuumadu uqaadatay  hiigsada ladagaalanka saboolnimada iyo kamid noqoshada wadamada dhaqaalahoodu dhex-dhexaadka yahay.

Jigjiga (Cakaaranews) arbaco 16 march 2016 Kooxda arsenal  oo kamid ah kooxaha horyaalka England ayaa caawa la ciyaari doonta  naadiga halista ah ee Barcelona.gunners ayaa kulanka caawa ciyaaraysa lugta labaad ee wareega 16ka champions league iyagoo ku marti ah camp nou islamarkaana u baahan inay dhaliyaan laba gool si ay u helaan fursad ay dhanka kale ugu rogaan guuldaradii 2-0 ee kusoo gaartay Emirates stadium lugtii hore.

jigjiga ( Cakaaranews ) khamiis, 3da march 2016. Sida lawada ogsoon yahay waxaa lasoo saaray degmo kasta gudigii qaban-qaabada xafladaha, health centerka iyo dugsiga. Waxaa kale oo lasameeyay accountyadii xafladaha, dugsiga iyo health centerka degmooyinka, gobolada iyo maamul-magaalooyinka. Sidaadarteed, waxaa Xawaalada KAAH lalasocodsiinayaa inaysan qabanin lacagaha ka imanaya qurbajoogta deegaanka ee jabuuti, Kenya, soomaaliya, Somaliland, puntland ama guud ahaanba qurbajoogta qaarada afrika kunool. Waxaa  accountyada loo furay health centerada iyo dugsiga lacag kusoo diri kara oo kali ah qurbajoogta kunool wadamada reer galbeedka oo ah kuwa lakaka saarayo ee ay fartu kugodan tahay.

FG: waxaan shacabka deegaanka soomaalida u balan qaadaynaa inaan idin soo hor-dhigi doono qurbajoogta dadkooda kanaxaysa ee jecel inay waxbarasho iyo caafimaadba helaan. Sidoo kale, waxaan idin soo hor-dhigi doonaa degmooyinka qurbajoogtoodu aysan wax dan ah kalahayn ee iyaguna mashaqaystayaasha ah. Waxaana degmooyinka ay qurbajoogtoodu mashaqaystayaasha yihiin looga qarafayn doonaa qurbajoogta kale oo yaa alle wax kudhawray oo degmo hebel u qarafeeya ayuu noqon doonaa hal-kudhaga loogu qarafayn doono.

Dhanka kale, waxaa hubaal ah in degmooyinka qaar ay sugi la’yihiin inta accountga lafurayo maadaama oo ay rabaan inay noqdaan kuwa ugu horeeya meesha degmooyinka qaar ay u egyihiin ama lafilayo in loo qarafayn doono marka laga eego calaamadaha hada kamuuqda ee danayn la’aanta ah. Waxayna qurbajoogta noocan ah kusifoobi doonaan waxa luuqada axmaariga lagu dhaho ‘Afajawle’ oo macnaheedu yahay ‘fadhi-kudirir’.

Jigjiga( cakaaranews ) Khamiis 3 March 2016, Tababar  uu soo agaasimay Geedisocodka Maaraynta Xogta Waxbarashada ee Xafiiska Waxbarashada islamarkaana loo hayay xubnaha Vocal-Personska looyaqaano ee ka hawlgala Degmooyinka ayaa ka dhacay Kuliyada Maaraynta iyo Adeega Shacabka DDSI.

Hadaba Tababarkan ayaa waxaa shabakada cakaaranews uga warbixiyay Gadhwaeenka Geedi socodka waaxda EMIS ee Xafiiska Waxbarashada DDSI Mudane Cabdiqaadir Maxamed Owa-Aadan  isagoo sheegay in tababarkan ay ka soo qaybgaleen 25 xubnood oo ka kala scoday qaar kamida dagmooyinka Gobalka Faafan, Gobaaka Qoraxay, Gobalka Siti, Gobalka Jarar iyo Gobalka Nogob islmarkaana ay ku baranayeen casharo la xidhiidha dhanka maaraynta xogta waxbarashada ee loo yaqaano Education Management Information System (EMIS), iyada oo ay casharada bixinayeen khabiiro u xeel dheer oo ka tirsan waaxda EMIS ee Xafiiska waxbarashada. Ugudanabayna waxa uu masuulku sheegay in tababarkani uusan ahayn kii ugu horeeyay ee waaxdu bixiso iyadoo tababaro horena lasiiyay xubnahan Vocal personska.

Dhankooda waxaa iyana kahadlay xubnihii latababarayay oo sheegay inay baranayaan casharo aad muhiim ugu ah islamarkaana faa iido badan ay ka heleen, waxayna sheegeen inay cilmigan ay barteen ay ugu dhaqmayaan sida ugu daacadsan ee ugu wanaagsan.

Jigjiga(Cakaaranews), khamiis, 3da March,  2016 Kulan lagu qiimaynayay waxqabadkii rubicii labaad ee mashruuca hoos u dhigida dhimashada hooyada iyo dhalaanka ee marka la soo gaabiyo loo yaqaan magaciisa (RIF) ayaa ka furmay caasimada deegaanka ee jijiga gaar ahaan huteelka xamda.

Kulankan  qiimaynta ah ayaa waxaa si wada jir ah u soo diyaariyay xafiiska caafimaadka DDSI iyo  ha'ada ACPA . waxaana kulankaasi hogaaminayay masuuliyiinta mashruuca RIF, iyada oo  diirada lagu saarayay waxqabadkii rubicii 2aad ee mashruuca RIF. Wixii qorshaysnaa jihooyinkii loo fuliyay, Wixii aan qabsoomin iyo  sababta ayna  u qabsoomin.

Kulankaa waxaa  loo qabtay, madax xafiiseedyada xafiisyada caafimaadka, maareeyayaasha xarumaha caafimaadka, khabiirada, kormeerayaasha, shaqaalaha fidinta caafimaadka, shaqaalaha mashruuca RIF, shaqaalaha hay'ada ACPA ee degmooyinka Jigjiga,  Gursum, Baabili, ismaamulka magaalada Jigjiga  iyo shaqaalaha xafiiska caafimaadka heer deegaan gaar ahaan Kuwa qaabilsan caafimaadka hooyada iyo dhalaanka.

Waxaana furitaankii kulankaasi qiimaynta ah, ka hadlay  isku dugaha guud ee mashruuca RIF mudane Shaafici Daahir Muuse oo sheegay  in kulankan qiimaynta ah diirada lagu saaridoono waxqabadkii rubicii labaad ee mashruucan si loo dar dargaliyo  fulinta rubucyada xiga loona gufeeyo gol daloolooyinkii ka jiray rubucii 2aad. isagoo sheegay hadii shaqo laqabto oo aan la qiimaynin in aan la hubin karin ama la cabiri karin tayada iyo faa'iidada shaqadaasi. Wuxuuna socondoonaa muddo laba maalmood ah

Jigjiga( cakaaranews ) Khamiis, 3,March 2016, Dood-cilmiyeed uu soo agaasimay Xafiiska Maaliyada iyo Horumarinta Dhaqaalaha DDSI ayaa loo qabtay qaarkamid ah Agaasinada, khabiirada Qorshaynta, Xisaabaadyada kuwaasoo ka kala socday Xafiisyada iyo Wakaaladaha  Heer Deegaan.

Dood-cilmiyeedkan ayaa waxaa hadalo muhiima kasoo jeediyay Wasiirka Maaliyada iyo Hormarinta Dhaqaalaha DDSI Mudane Axmed Cabdi Maxamed oo sheegay in dood cilmiyeedkani  uu ku saabsanyahay habsami u diyaarinta iyo soo gudbinta Qorshe sanadeedka  Sanad miisaaniyadeedka fooda inagu soo haya ee 2009 T.I  iyada oo la waafajinayo jihooyinka siyaasadaha horumarineed iyo yoolasha Qorshaha GTP II ee DDSI iyo ka heer wadan. Wuxuuna wasiirku intaa ku daray in fahan buuxa ay ka qaataan waaxaha Xisaabaadka iyo Qorshayntu. 

Waxaa sidoo kale furitaankii doodcilmiyeedkan ka hadlay Wasiir kuxigeenka Xafiiska Maaliyada iyo Horumarinta Dhaqaalaha DDSI mudane Jamaal Faarax Warmooge  iyo waliba Gadh/W Geedi/S Qorshaynta, Miisaaniyada, Qiimeynta & Dabagalka Mudane Cabdiraxman Axmed Matan oo sheegay in dood cilmiyeedkan ay kasooqaybgaleen 72 xubnood oo ah khabiirada iyo agaasinada qorshaynta iyo xisaabaadka islamarkaana lagu lafagurayo ahmiyada ay  uleedahay hormarka deegaanka habsami u diyaarinta Miisaaniyada  SM.2009 T.I. iyo waliba udub dhaxaad ka ay u tahay hirgelinta iyo ka midho dhalinta  Qorshaha GTP II. Wasiir kuxigeenka ayaana usoo jeediyay khabiirada iyo agaasinada in inta uu socdo doodcilmiyeedku ay waydiiyaan macalimiinta wax kasta oo kusaabsan nidaamka qorshaynta xisaabaadka sidookalana waxa uu kuladardaarmay inay wakhtiga qorshaynta sanad miisaaniyeedka la ilaaliyo, islamarkaana ladiyaariyo qorshe wax-ku-ool-ah.

Gabagabadii kulankan ayaa waxa la isla tilmaamay tubta iyo hanaanka loo diyaarinayo Qorshe sanadeed iyo Miisaaniyad ka turjumaya ka jawaabida baahida dhabta ah ee bulshada ee SM.2009 T.I.

Jigjiga (Cakaaranews)  Jumce, 4ta March, 2016. Waxaan akhristayaasha sharafta leh ku wargalinaynaa in ay akhristaan jawaabaha su’aalihii  kabaxay shabakada cakaaranews barnaamijka ISKUDAY Qaybta 3aad ee  habeenkii khamiista ahaa ee 25kii Bishan February 2016.

F.G waxaan u mahadcelinaynaa dhaman akhristayaaashii iskudayay islamarkaana kajawaabay su’aalaha qaarkood, maadaama shuruudaha shilimaadku ahaa in laga wada jawaabo dhamaan su'aalaha, iyo in qofka ugu hor jawaaba mudnaanta lasiinayo, waxaan idiin rajaynaynaa inaad kajawaabi doontaan su' aalaha barnaamijyada danbe.maadaama oo aan su'aalahan 100% cid kajawaabtay aysan jirin.

FG: dadkii iskudayay su’aalaha dhamaantood marka laga reebo Su'aasha 5, aad ? sigaara ayaan ugu mahadcelinaynaa. waxaana urajaynaynaa guul iyo inay kawada jawaabi doonaan su’aalaha soo socda 7aadkan.

 Jawaabaha Su’aaluhuna sidan bay sax kuyihiin :

1. Waxaa xuska qoomiyadaha dalkeena labilaabay taariikhdu markay ahayd 1998 T.I goobtii ugu horeysay ee lagu qabtayna waa caasimada dalka ee Addisababa.

2. Deegaanka ugu biyaha badan dalka waa Deegaanka Soomaalida Gaar ahaan Gobolka Sitti

3. Afhayeenkii Golaha xildhibaanada ee Xiligii Mudane Cabdi rashiid Duulane waxa uu ahaa Mudane Suldaan Cabdiraxmaan Bade.

4. Waxa  uu ahaa gobalka ku guulaystay koobkii 3 aad ee Kubada-cagta Gobalka Qoraxay

5. Nabi Daa’uud (CS) waxa uu dhalay 9 wiil waxaana nabi kanoqday oo kaliya Nabi-Sulaymaan (CS)markaa jawabtu waxay ahayd 9 wiil

6. Laanta afraysa sadexda laamood waa saxaafada ama (Media) waa sida uu isku raacay caalamka intiisa badan.

7. 2da qaab ee dawladnimada dalkeenu waa Federalism oo hadana kasii ah Decentralization oo macnaheedu yahay dawladfederaala oo deegaanada iyo qoomiyadah dalku ay leeyihiin awood ay isku maamulaanislamrkaana  deegaankasta awoodiisu ayna halmeel ku koobnayn oo ay u dhaadhacasantahay ilaa heer tuulo waxaa ka dhisan sadexda laamood ee dawladi leedahay oo kala ah laanta Fulinta (Excutive Organ), Laanta Dajinta (Ligislative) oo ah xildhibaanadii iyo waliba laantii garsoorka.

8. Nidaamka awood dhaadhicinta deegaankeenu waxa uu bilawday taariikhdu makay ahayd 1994 ilaa iyo 1998 T.I

9. Halkii asxaabi ee magaciisa quraanka lagu sheegay waa ZAYT Binu-Xaaritha waana suuratul Al-Axsaab aayadeeda 37, aad

10.Tobankii  asxaabi ee iyaga oo nool janada loogu bishaarayeey (casharatul mubashiriin) waxay kala ahaayeen sidan:-1. Abubakar Sidiiq, 2. Cumar Bin khadaab, 3. Cali binu Abi Daalib, 4. Cusmaan binu Cafaan 5. Dalxa binu Cubaydulaah, 6. Sacad binu Waqaas 7. Cabdiraxmaan binu Cawf, 8. Abucubayda Caamir Binu Jaraax, 9. Zuber ibnu alcawaam 10. Siciid Bin Zayt

Hadaba waxaan macaamiisha  sharafta leh ee akhrista Shabakada Cakaaranews islamarkaana kutaxan barnaamijkan ISKUDAY ay fikradooda iyo Talo-bixinadooda, ama hadii ay jirto wax kaqaba su'aal ay noogu soo diri karaan ciwaanadan:-- www.facebook.com/cakaaranewsface ama E-mailkan cakaarainfo@gmail.com. aad iyo aad baana idiinka mahadcelinaynaa kaqayb-qaadashadiina. Mahadsanidin.

Jigjiga( cakaaranews ) Jumce 4, March 2016, Shir uu soo agaasimay Xafiiska Waxbarashada DDSI islamarkaana lagaga wada arinsanayay soo dhawaynta iyo udiyaargarawga munaasabada xuska sanad guuradii 18aad  ee  XDSHSI (28 yakaattiit) oo ku aadan maaalmaha fooda inagusoohaya ayaa looqabatay dhamaan shaqalaha xafiiska waxbarashada DDSI.

Shirkan ayaa waxaa ugu horayn kahadlay MW-kuxigeenka  ahna wasiirka waxbarashada DDSI Mudane Mawliid Haayir Xasan oo siqododheer uga hadlay taariikhdii iyo sooyaalkii uu soo maray XDSHSI isagoo tibaaxay in xuska maalinka xisbiga ee 28 yakaatiit ay taahay in lagu xasuusto isbadalka dhinac kasta ah ee uu xisbigu soo hooyiyay gaar ahaan horumarinta, adeegyada aas aasiga ah sida  Biyaha, Waxbarashada, Caafimaadka, iyo Beeraha. Sidookale waxa uu Mw Kuxigeenku carabka ku adkeeyay guulaha balaadhan ee nabadgayada laga keenay iyo waliba maamulka suuban ee maanta  bulshada deegaanku ku naaloonayso.

Sidookale  waxa uu tilmaamay in ka xafiis waxbarasho ahaan ay labo jibaaraan shaqooyinkii ay uhayeen bulshada iyagoo ka midho dhalinaya qorshayaasha waxbarasho ee deegaanka uyaala sida tayada iyo tirada waxbarashada .

Ugu danbayna Waxa iyana dhankooda kahadlay qaarkamida agaasinada  xafiiska waxabarashada oo dardaaran usoojeediyay shaqalaha islamarkaana kawaramay waxqabadkii XDSHSI iyo udiyaargarawga munaasabada xuska sanadguurada XDSHSI.

Adhisababa ( Cakaaranews ) Sabti, 5ta march 2016. Waxaa saaka hoolka shirarka ee xarunta dalka-adhisababa millenium adharaash si rasmi ah uga furmay shir kusaabsanaa horumarka cagaaran iyo nadaafada magaaloooyinka ee heer qaran.

Shirkan ayaa waxaa kasoo qayb-galay dhamaan hogaaminta sare ee madaxda dawlada federaalka ah oo uu ugu horeeyo raisal wasaaraha dalka mudane Hailemariam Desalegn, hogaaminta sare ee dawlad deegaanada dalka oo uu kamid yahay madaxwaynaha DDSI mudane Cabdi Maxamuud Cumar, kabineeyada, mayorada, xubno kasocday maamul-magaalooyinka deegaanada, dalka iyo marti sharaf kale.

Hadaba shirkan oo socon doona mudo 4 maalmood ah ayaa lafilayaa inay kasoo bixi doonaan guulo wax ku ool ah oo sii xoojiya taabagalinta horumarka laxaadka leh ee kahanaqaaday guud ahaanba dalka.

Jigjiga(Cakaaranews), Axad, 6da, March,  2016 Waxaa  maalinta bari ah guud ahaanba deegaanka si wayn looga dabaaldagi doono munaasabada  xuska sanad guurada 18^aad ee XDSHSI taasi oo  si wayn looga  dareemayo  caasimada deegaanka ee Jijiga u diyaar garowga munaasabadan .

Waxayna indhahaagu markiiba ku dhacayaan sida loo sii qurxiyay wadooyinka, guryaha magaalada  calamaan laga lulay wadooyinka waawayn ee maamulka magaalada jijiga, sido kale maamulada  20ka xaafadood ee maamulka  magaalada jijiga ayaa  kor loo sii qaaday bilicdooda iyada oo boodhadh waawayn oo lagu soo qoray halku dhagyo ka turjimaya guulaha horumarineed ee uu xisbigu soo hooyay iyo  hiigsiga hirgalinta himilooyinkiisa horumarineed ay ku qoran yihiin.

Sidoo kale degmooyinka deegaanka ayaa maalmahanba diyaar garow balaadhan ugu jiray soo dhawaynta iyo u diyaargarowga munaasabadan 18aad ee XDSHSI.

Haddaba munaasabadan sanad guurada 18 aad oo ku beegan 28ka yekatiit 2008TI, ayaa waxay ka turjimaysaa  aas aaskii XDSHSI soonyaalka  taariikheed iyo marxaladihii kala duwanaa  ee uu soomaray XDSHSI,

Wuxuuna sanadihii ugu danbeeyay  XDSHSI u guntaday taabo galinta isbedalka horumarineed, nabadgalyo iyo maamulka saxar tiran  oo damaanad u noqday  shacabwaynaha  deegaanka. Kaasi oo ay ka  go’antahay  gaadhsiinta shacabka deegaanka horumar waara oo dhinaca kasta leh, ka  jawaabida  baahiyaha shacabkeena, kor u qaadida koboca dhaqaalaaha, abuurida ilaha shaqada, la dagaalanka saboolnimada iyo jahliga iyada oo ay hirgalinta qorshayashaasi sal u yihiin ka qayb qalinta shacabka deegaanka. Wuxuuna tir tiray xisbigu sanadihii ugu danbaysay aragtida dulsaarnimada.

Diridhaba ( Cakaaranews ) isniin, 7da march 2016. Madaxwaynaha DDSI mudane Cabdi Maxamuud Cumar ayaa kaqayb-galkii shirkii horumarka cagaaran iyo nadaafada magaalooyinka ee adhisababa millennium adharaash kadhacay kadib saaka kasoo ambabaxay xarunta dalka ee adhisababa isagoo kacaga-dhigtay xarunta ismaamulka magaalada diridhaba ee Dhire.

Hadaba madaxwaynaha oo wakhti xaadirkan kusugan magaalada diridhaba ayaa kaqayb-gali doona shirka golaha amaanka ee kadhici doona magaalada diridhaba.

Jigjiga( cakaaranews ) Isniin 7,da March 2016, Munaasabada xuskii 18aad ee XDSHSI oo ay ka soo qaybgaleen Mw kuxigeenka ahna wasiirka Beeraha iyo Horumarinta khayraadka Dibiiciga ah Marwo Sucaad Axmed Faarax, Mw kuxigeenka ahna Wasiirka Waxbarashada DDSI mudane Mawliid Hayir Xasan, cabinetka deegaanka, Odayaasha, dhalinyarada, Haweenka, dhamaan shaqaalaha heerarkiisa kaladuwan kooxaha fanka iyo suugaanta DDSI iyo waliba martisharafkale ayaa si heersare ah loogu xusay hoolka shirarka ee Sayid Maxmed.

Hadaba munaasabadan XDSHSI ayaa waxaa ugu horayn ka hadlay madaxwayne kuxigeenka ahna Wasiirka Beeraha iyo Horumarinta khayraadka dabiiciga ah marwo Sucaad Axmed Faarax oo kasoo jeedisay qudbad dhaxalgal ah iyadoo sheegtay in ay 28 magabiit ay tahay maalin aad uguwayn shacabwaynaha DDSI islamarkaana aytahay maalin mudan in laga qisoodo guulaha waawayn ee XDSHSI u horseeday shacabka ddsi maadaama oo uu keenay isbadal horumarineed oo aan la soo koobikarin  iyo mid nabadgalyo iyadoo carabka ku adkaysay in guulaha la gaadhay ay kow ka yihiin ciidamada liyuu poliska oo salka u dhigay nabada iyo horumarka uu degaanku ku naaloonayo maanta. Ugu-dabayna waxay si gaar ah u xustay inuu xisbigu mudnaan siiyay dumarka islamarkaana uu kor u qaaday heerka siyaasadeed iyo kan hogaamineed ee ay ku leeyihiin dalka iyo deegaankaba.

Sidookale waxaa ka hadlay madaxwayne kuxigeenka ahna Wasiirka Waxbarashada mudane Mowliid Haayir Xasan oo si qota-dheer ugu hadlay sooyaalkii taariikheed ee dalku soo maray isagoo xusay dhamaan boqortooyooyinkii  dalka soomaray lagabilaabo boqor Axmed Najaaj ilaa iyo boqor xayle salaase, kaligii taliskii mingiste xayla maryan, islamarkaana kahadlay dhankoodii xumaa iyo dhankooda fiicnaaba. Sidookale waxa uu intaa kudaray inuu degaanku somaray xaalado xun oo ay sabab u ahaayeen maamuladii hore ee deegaanka oo ahaa kuwo aaminsanaa qabiil iyo fikiro aan shacabka dan u ahayn oo ay kamid ahaayeen fikirkii soomaali wayn a iyo sidookale fikiro nabadiidnimo oo garabka ku hayay UBBO iyo Al-itaxaad. Sidookale waxa uu Mw kuxigeenku xusay in XDSHSI uu ku yimid kadib markii ay midoobeen Xisbigii ONLF iyo Xisbigii LEEGADA. Ugu-danabayna waxa uu tilmaamay in XDSHSI  uu maanta yahay mid ay majaraha u hayaan dhalinyar aqoonyahano ah oo aragti hormarineed leh isla markaana meesha kasaaray dhamaan fikiradii xumaa iyo waxyaabo badan oo sabab u ahaa fikiradaa xunxun  oo ay kamid ahaayeen badalida Heesta-Calanka, Astaanta-Calanka, Astaanta-xisbiga, iyo waliba astaanta DDSI, iyo inuu dhaliyo dawlad hormarineed oo ka madax banaan dulsaarnimo, eex, musuq iyo fikiro diciifa.

Waxaa dhankooda kahadlay odayaashii deegaanka oo uu kamid yahay Garaad Kulmiye Garaad Maxamed Garaad Xirsioo siwayn ogu hadlay qiimaha  leedahay 28 magaabiit isagoo xusay inay maalin gaar u ah dhamaan shacabwaynaha DDSI isagoo taabtay xaalada uu degaanku soo maray oo ahayd mid aan hadal lagusoo koobikarin balse aan maanta heysano xisbi ka shaqeeya danta shacabka oo lagu iloobikaro xaaladii xumayd ee degaanku soomaray, waxa uuna intaa kudaray garaadku in ka odayaal ahaaneed ay gabrabtaagan yihiin XDSHSI islamarkaana ay garabtaagnaan doonaan.

Sikastaba ha ahatee waxaa iyana dhankooda si aan inaba caadi ahayn uga qaybqaatay xuska munaasabada XDSHSI kooxaha fanka iyo suugaanta DDSI oo soo bandhigay heeso wadani ah oo katurjumaya waxqabadkii XDSHSI islamrkaana bulshadii kasoqaybgashay ay aad uladhaceen ugunariyaaqeen.

Diridhaba ( Cakaaranews ) isniin, 7da march 2016. Tan iyo intii lashaaciyay gudiyadii iyo accountyadii health centerka iyo dugsiga degmooyinka cusub waxaa jira in 12 degmo ay qarafaysi qarka u saaran yihiin meesha ay Degmada Bilcil-buur kanoqotay degmooyinka ugu horeeya dhanka qorshihii uyiilay qurbajoogta maadaama qurbajoogta kasoo jeeda ay yihiin kuwo kadamqanaya sidii uu shacabka degmadoodu uheli lahaa waxbarasho iyo caafimaad.

Degmooyinka aan accountkooda waxba lagu soo shubina waxaa kamid ah:

Gobolka faafan: degmada Haroorays, degmada mula iyo degmada shabeelay

Gobolka jarar: degmada Dig ayaa lala’yahay wax sheegta oo qurba-joog ah

Gobolka qoraxey: degmada ceel-ogaadeen, degmada goglo iyo degmada laasdhankayre ilaa iyo hada qurba-joogtoodii meel ay jaan iyo cidhib-dhigeen waa lala’yahay.

Waxaa intaa kaba sii daran oo layaab mudan degmooyinkii cusbaa ee gobolka Afdheer waa degmada Qooxle iyo degmada God-god oo iyaga wax qurbajoog ah oo danaynaysa aysan jirin.

Gobolka Dhaawa: isagu habayaraatee wax qurbajoog ah oo kahadlaysa lama hayo ilaa hada.

Degmada Boqol-maayo ee gobolka liibaan iyada haba-sheegin.

Gobolka Sittina-degmada Gablalu ayaa wuxuu shaki kujiraa inay sitti kamid tahay iyo in kale, iyo in dadka sitti garanayaan waa sida accountgeeda kamuuqatee.

Gobolka Shabeele: degmada Eleele accountgeedu wuu jiririqlaynayaa.

Gobolka Doolana: degmada Lahel-yucub: marka laga reebo mudane Jamaal Xaaji Siraad oo daacadnimo laxabeebtay accountkeedu waa niil. Waxaaba kasii daran oo lagaran la’yahay meel ay kutaalo iyo qurbajoogta kasoo jeeda degmada Galxamur.

In kasta oo madhnida foodhida accountka degmada Harawo laga fadhi la’yahay hadana waxa accountka ugu jira dib ayaan idiinka soo sheegi doonaa. Waxaa kale oo aan dib idiinka soo sheegi doonaa accountyada degmooyinka xaraaray, waangay, yaxoob, horshagax iyo cayuun waxa ugu jira.

Hadaba degmooyinka aan sare kusoo sheegnay waxaa looga digayaa qarafaysi iyo waryaa alle wax kudhawray. Taasi oo ay kufashilmi doonaan qurbajoogta kasoo jeeda marka laga reebo degmada bilcilbuur oo ay qurbajoogteedu kaalmaha ugu horeeya kujiraan iyo degmooyin fara kutiris ah.

FG: waxaa digniin lasiinayaa gudiyada qaabdhismeedka kujira ee horay loo shaaciyay maadaama ay shaqadoodii gaabisay iyo qurbajoogtii loo xil-saaray. Waxayna iyaga iyo qurbajoogtu mas’uul kanoqon doonaan ceebta katimaada qarafaysiga iyo yaa alle wax kudhawrayda degmada. Waxaana qormadooda lasoo daabici doonaa maalinta Arbacada ah ee inagu soo aadan.

FG: lacag kasta oo la ururiyo balse aan accountka degmada soo galin waxay noqonaysaa mid shaqsiyaad urursaday. cid mas’uuliyadeeda qaadina majirto xataa hadii ay musuq gasho. Marka waxaan kutalo bixinaynaa in cid kasta oo lacag ururisay ay kurido accountkii loogu talagalay.

FG: kooxaha fanka iyo suugaanta ee deegaanka ayaa waxay soo wadaan riwaayad ay kusoo bandhigayaan xaalada qurbajoogta degmo walba iyo siday uga qayb-qaateen dhisida health centerka iyo dugsiga.

FG: waxaa jira shaqsiyaad aan magacyadooda dib idiinka soo sheegi doono oo qurbajoog ah kuwaas oo mutaystay shahaado sharaf ama helaya abaalmarinta qurbajoogta ugu horaysa dhanka kaqayb-galka horumarka deegaanka gaar ahaan degmooyinka cusub.

Jigjiga( cakaaranews ) Isniin 7,da March 2016, Wasaarada Isgaadhsinta Xogaha Casriga ah ee JDFI ayaa aas aastay xarun loogu talagalay in lagu bixiyo dhamaan lacagaha biilasha taasoo loogu magacdaray (Lehulu Kifiya)  ama (A bill Payment For All) bixinta biilka adeegyada aasaasiga ah sida korontada iyo  Biyaha.

Hadaba xaruntan cusub ee casriga ah ayaa waxaa xadhiga ka jaray Wasiiru Dawlaha Wasaarada Isgaadhsiinta Xogaha Casrigaha ee JDFI marwo Ifrax Cali Muuse oo sheegtay in xaruntani aythay mid aad muhiim ugu ah dalka islamarkaana ujeedadeedu tahay sidii ay dhamanaanba bulshada dalkeenu ay uheli lahaayeen adeega biilasha sida korontada iyo Biyaha oo casriyaysan. Waxayna intaa kudaratay in xaruntani ay tahay midii ugu horaysay ee dalka lagafuro iyadoo lagafuray magaalada maqale ee Deegaanka Tigreeyga, sidookale waxay wasiiradu xustay in dhawaan lagawada furi doono dhamaan Dawlad Deegaanada dalka.

Ugudanabayna waxa ay wasiiradu tilmaamay in xaruntani ay qayb wayn ka qaadanayso nidaamka maamulka suuban oo ah mid ku salaysan kajawaabida baahida bulshada si ay uhelaan adeeg tayo leh oo dagdag ah.

Awbre(Cakaaranews) Isniin, 7da march, 2016, Waxa maanta guud ahaanba si meeqaam sare ah looga xusay deegaanka sanad guurada xuska 18aad ee XDSHSI, waxaana ka mid ahaa meelaha sida wayn looga xusay maanta magaalada awbare ee degmada awbare.

Munaasabadan lagu maamuusayay xuskan  oo ka dhacday barxada wayn ee xarunta maamulka degmada ayaa waxaa ka soo qaybgalay masuuliyiinta maamulka degmada, odayaasha degmada, haweenka, dhalinyarada, ardayda wax ka barata dugsiyada magaalada awbare  iyo kooxaha hidaha iyo dhaqanka.

Waxaana ugu horayntii la hadlay qaybaha kala duwan ee bulshada gudoomiyaha degmada awbare mudane Maxamed Cabdi Faarax oo sharax dheer ka bixiyay taariikhdii iyo soonyaalkii iyo isbedaladii siyaasadeed dhaqaale  ee uu soo maray xisbigu isaga oo ka warbixiyay gudoomiyuhu guulaha waawayn ee uu soo hooyay shacabka deegaanka kaasi oo tilmaamay ahmiyada ay leedahay xusitaanka munaasabadandhani.

Dhankiisa waxa isaguna ka hadlay munaasabadaasi madaxa arimaha XDSHSI ee degmada awbare mudane Xikam Axmed Khaliif oo ka warbixiyay ahmiyada guulaha horumarineed iyo  nabadgalyo  ee uu soo hooyay XDSHSI kana warbixiyay jihooyinkiisa siyaasadeed horumarineed ee uu hiigsanayo xisbigu.

Qaybaha kala duwan ee bulshada oo ka hadashay munaasabadan xuska 18 jirsatay ayaa sheegay in ay siwayn ugu faraxsan yihiin dabaal daga munaasabadan waxayna hooska ka xariiqeen in ay tahay munaasabadani mid ay xusitaankeedu ku wayntahay quluubta shacabka maadaamo oo uu yahay xisbi ka jawaabay dhamaanba baahiyihii shacabka.

Munaasabadan ayaa intii ay socotay kooxaha hidaha iyo dhaqanka ee xaafadaha magaalada awbare ay ku soo bandhigayeen ciyaaro iyo dhaantooyin ka turjimaya ahmiyada ay munaasabadani leedahay

Baareey( cakaaranews ) Talaado 8,da March 2016, Munaasabad lagu maamuusayay xuska sanadguurada 18aad ee XDSHSI ayaa kadhacday Damada Baareey ee Gobolka Afdheer  waxaana kasoo qaybgalay dhamaan bulshada qaybaheeda kaladuwan sida hooyooyinka odayaasha dhalinyarada, Ardayda Dugsiyada iyo waliba maamulka degmadaas.

xuska munaasabadan oo laxuso sanadwalba 28 magabiit  ayaa waxay kusoo hagaagtay xili ay shacabka dagmada baareey kujireen dabaaldaga degmooyinka gobolada iyo maamul-magaalooyinka cusub ee kusookordhay DDSI gaar ahaan 2da degmo ee u sookoradhay ka dagmo ahaan.

Hadaba munaasabadan ayaa Waxaa kahadlay kusimaha Gudoomiyaha Degmada ahna Hogaanka Nabadgalyada iyo Maamulka Cadaalada ee Degmada Baareey Calinuur Muuse Cali iyo kusimaha Madaxa Arimaha X.D.SH.S.I ee Degmada baareey Xiis Cabdi Axmed, oo si balaadhan uga hadlay taariikhdii xisbiga iyo waxqabadkiisa islamarkaana isbarbardhigay xaaldihii dhibaatada badnaa ee uu deegaanku soomaray, iyo xaalada uu manta kusuganyahay. Sidookale waxay masuuliyiintu tilmaameen in guulaha Horumarineed, Nabadgalyo iyo Maamulka-suuban ee uu XDSHSI keenay ay tahay mid aan la inkiri Karin ilaahayna ay ugu mahadcelinayaan.

Sidookale waxaa dhankooda kahadlay odayaal-dhaqameedka hooyooyinka iyo dhalinyarada oo sheegay in 28 magaabiit ay tahay maalin aan la ilaawi Karin islamarkaana kuwayn dhamaan bulshada deegeenka maadaama oo  X.D.SH.S.I uu yahay  midka keenay nabada iyo horumarka kahanaqaaday deegaanka.